Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował wyniki analizy rejestru umów o dzieło za pierwsze półrocze 2025 roku. Aż 28 proc. rejestrowanych umów o dzieło w Polsce trwa nie dłużej niż jeden dzień. Najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat.
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. do ZUS wpłynęło 519,1 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono ponad 620,1 tys. umów o dzieło. Za tymi liczbami stoi 47 tys. podmiotów, które zgłosiły umowy zawarte z 204 tys. wykonawców.
Choć liczby te są nieco niższe niż w analogicznym okresie 2024 r. (spadek o 4,35 proc. w formularzach i 10,08 proc. w umowach), raport wciąż potwierdza, że umowy o dzieło pozostają istotnym narzędziem uelastyczniającym rynek pracy.
– Spadek liczby zgłoszeń może wynikać z większej świadomości przedsiębiorców w kwalifikowaniu umów lub rosnącej popularności innych form zatrudnienia, takich jak samozatrudnienie czy umowy zlecenia. To sygnał, że rynek pracy ewoluuje. Nie bez znaczenia może być fakt, że wybranie umowy o pracę czy choćby założenia własnej firmy całkowicie zmienia naszą sytuację w kontekście ubezpieczeń społecznych. Daje to osobie ubezpieczonej prawo do świadczeń, które są niedostępne dla wykonawców umów o dzieło – komentuje Dominik Jaruga z ZUS, który współtworzył raport.
Najwięcej zgłoszeń formularzy RUD, na którym płatnicy zgłaszają umowy o dzieło, wpłynęło do ZUS w maju. Przedsiębiorcy zgłosili wtedy 94,5 tys. formularzy RUD, które objęły 108,2 tys. umów. Natomiast samych umów zgłoszono najwięcej w marcu, bo aż 110,2 tys.
Województwo łódzkie
W województwie łódzkim niemal 2,2 tys. przedsiębiorców złożyło formularz RUD. Osób, które wykonują umowy o dzieło jest ponad 9,8 tys. Najwięcej zgłaszających umowy odnotowano na terenie działania I Oddziału ZUS w Łodzi – ponad 1200; II Oddziału ZUS w Łodzi – ponad 560 i na terenie działania Oddziału ZUS w Tomaszowie Mazowieckim – niemal 400 -u – informuje Monika Kiełczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie łódzkim.
Kim są wykonawcy
Wśród 204 tys. wykonawców umów o dzieło przeważają mężczyźni (52,02 proc.), a najliczniejszą grupę wiekową stanowią osoby w wieku 30–39 lat (około 25 proc.). Co ciekawe, aż 28,28 proc. umów zawarto na jeden dzień, a kolejne 7,19 proc. na 2 dni, co daje medianę długości umowy na poziomie zaledwie 6 dni. Jednak średnia długość trwania umowy wynosi aż 38,3 dnia, co wskazuje na różnorodność projektów – od błyskawicznych zleceń po bardziej złożone zadania.
Najwięcej umów o dzieło w ujęciu krajowym realizowano w następujących sektorach:
- informacja i komunikacja (22,36 proc., 53,65 tys. wykonawców),
- działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (18,01 proc, 43,19 tys. osób),
- kultura, rozrywka i rekreacja (14,34 proc., 34,38 tys. osób).
W województwie łódzkim najwięcej umów o dzieło realizowano w sektorach:
- działalność profesjonalna, naukowa i techniczna,
- przetwórstwo przemysłowe,
- działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją,
- handel hurtowy i detaliczny,
- naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle,
- informacja i komunikacja.
Co istotne, struktura zgłaszających i wykonawców pozostaje stabilna: dominują małe firmy (57,57 proc. płatników składek zatrudnia do 9 ubezpieczonych).
Dla przypomnienia
Obowiązek informowania ZUS o umowach o dzieło został wprowadzony w 2021 r. Zobowiązani przekazują informację na formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło). Wpisują do niego dane swoje oraz wykonawcy umowy o dzieło, a także datę rozpoczęcia i zakończenia wykonywania tej umowy oraz jej przedmiot. Formularz można wypełnić i złożyć w formie elektronicznej za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS) lub w formie papierowej. ZUS zapisuje formularze RUD w rejestrze umów o dzieło. Co ważne, zgłoszenie umowy o dzieło do rejestru nie oznacza, że będą z niej odprowadzane składki. Samodzielna umowa o dzieło to umowa bez ubezpieczenia.
Raport „Rejestr umów o dzieło. Analiza danych z formularzy RUD przekazanych od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r.” jest dostępny na stronie Analizy i raporty – ZUS.
Monika Kiełczyńska Regionalna rzeczniczka prasowa ZUS
województwa łódzkiego
