Jedna z legend głosi, że pewien chłop poszedł do grot, aby wydobywać z nich piasek. Nagle zobaczył dziwną postać, która zaczęła się do niego zbliżać. Była ubrana w czerwone pończochy, odzianie miała w kratkę a na głowie nosiła czarny kapelusz. Wokół niej latały nietoperze. Chłop zorientował się, że to diabeł, dlatego nie przyjął propozycji dziwnej postaci (w zamian za spanie w dni powszednie a prace w niedziele miał otrzymać pieniądze) i szybko uciekł, nigdy tam nie wracając.
Początkowo groty nosiły nazwę: Niedźwiedzia, Borsucza, Taneczna, Chowańcowa, Karkołomna i Złodziejska.
Okoliczni mieszkańcy, jako pierwsi zaczęli wydobywać biały piasek. Służył on do celów budowlanych. Przez pracę wydobywczą małe wnęki zaczęły przekształcać się w jaskinie, z systemem filarów. Gdy w XIX wieku odkryto bogactwo nagórzyckiego piasku (zawierał 80 % przezroczystego kwarcu), stał się on najbardziej pożądanym materiałem wydobywczym. Nieustanne eksploatowanie piasku przyczyniło się do zawalenia się jednej z komór, gdzie zginął mieszkaniec Nagórzyc. Władze carskie zabroniły wówczas drążenia skał.
Największa Grota Królewska ma 30 metrów długości, 25 metrów szerokości i 3 metry wysokości. Natomiast przeciętna wysokość grot wynosi 1, 8 m, a najdłuższy korytarz 120 m.
Podziemna trasa turystyczna „Groty Nagórzyckie” jest czynna:
- w okresie 1 kwietnia – 31 października od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00-18.00 ( wejście ostatniej grupy – o godzinie 17.30.)
- w okresie 1 listopada – 31 marca od wtorku do piątku w godzinach 8.00 – 16.00 oraz w soboty i niedziele w godzinach 10.00-16.00 ( wejście ostatniej grupy – o godzinie 15.30.)
W poniedziałki – trasa nieczynna.
Czas zwiedzania – 30 minut.
Zwiedzanie podziemnej trasy turystycznej odbywa się wyłącznie z przewodnikiem, wyznaczonym przez administratora trasy.
