Krótka historia „Stacyjki Reymonta”

671

Autor: Skansen Rzeki Pilicy

Historia tego wyjątkowego budynku  zaczęła się w 1896 roku, kiedy to w warsztatach warszawskiej Szkoły Technicznej, należącej do Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, wykonano  drewniany, pięknie zdobiony pawilon wystawowy. Następnie został przewieziony w częściach do Niżnego Nowogrodu (miasto na wschód od Moskwy) na urządzaną tam Wszechrosyjską Wystawę Przemysłowo-Artystyczną.

Po zakończeniu wystawy w 1897 roku pawilon ten został zdemontowany i przewieziony na  trasę  Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, gdzie ustawiono go na przystanku „Wolbórka” pod Będkowem i zaadaptowano na kasę oraz poczekalnię dla pasażerów.

Z pewnością wielokrotnie  przesiadywał w niej Władysław Stanisław Reymont, spędzający młodzieńcze lata w pobliskim Jakubowie (obecnie Prażki). W osadzie tej rodzice przyszłego pisarza – noblisty posiadali majątek z młynem wodnym.

W 1929 roku w związku z otwarciem kilka lat wcześniej dużej i nowoczesnej szkoły rolniczej w pobliskim Czarnocinie zmieniono nazwę przystanku na „Czarnocin”. Podczas II wojny światowej z rozkazu niemieckich okupantów drewnianą poczekalnię przeniesiono na drugą stronę torów, dostawiając ją do zbudowanego w okresie międzywojennym murowanego budynku nastawni. Przez kilka powojennych dziesięcioleci w budynku tym nadal znajdowała się kasa i poczekalnia.

Z dniem 1 stycznia 2004 roku kolej  przestała użytkować zabytkową poczekalnię. Od zupełnego zniszczenia ocaliły ten zabytek wspólne starania samorządowych władz Tomaszowa Mazowieckiego  i Skansenu Rzeki Pilicy. Ich rezultatem było podjęcie w dniu 27 października 2006 roku przez Wojewódzkiego  Konserwatora Zabytków  decyzji o przeniesieniu  budynku tej zabytkowej poczekalni do Tomaszowa Maz. i jej odbudowie w Skansenie Rzeki Pilicy.

Dzięki temu, że w archiwum parafii w Będkowie zachowało się zdjęcie „stacyjki Reymonta” sprzed I wojny światowej, udało się odtworzyć szczegóły architektoniczne wokół budynku. Uwieńczeniem tych działań było odtworzenie na szczycie frontonu okazałej alegorii Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w postaci przodu lokomotywy wyłaniającej się z kłębów pary oraz uskrzydlonych kół kolejowych.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom turystów, „stacyjka Reymonta” wraz z tematyczną wystawą o Władysławie Reymoncie i Kolei Warszawsko – Wiedeńskiej będzie udostępniona zwiedzającym przez całe wakacje.
Serdecznie zapraszamy!