Autor: Starostwo Powiatowe
„1 sierpnia 1944 r. w Warszawie rozpoczęło się największe wystąpienie zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego przeciwko niemieckiemu okupantowi. Powstanie było częścią operacji „Burza”, a jego celem było wyzwolenie miasta przed przybyciem Armii Czerwonej.” – czytamy w Wikipedii.
W Tomaszowie Mazowieckim w piątek, 1 sierpnia 2024 roku, uroczyście obchodzona była 80. rocznica wybuchu powstania. O godzinie 17.00, w godzinę W, czyli godzinę rozpoczęcia powstania warszawskiego, na Cmentarzu wojennym zawyły syreny.
Uroczystość poprowadziła Monika Malczewska – dowódca Jednostki Strzeleckiej 1002.
Uroczystość uświetnił udział Kompanii honorowej, która po odczytaniu apelu pamięci, oddała salwę honorową. Następnie uczestnicy uroczystości dla upamiętnienia 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego złożyli wiązanki biało-czerwonych kwiatów.
„Szanowni Państwo, 1 sierpnia 2024 roku, 80. rocznica wybuchu powstania warszawskiego. Powstania wyjątkowego, powstania, w którym uczestniczyli przede wszystkim warszawiacy, ale też inni mieszkańcy Polski, ci wszyscy, którzy chcieli, aby na powrót Polska stała się państwem niepodległym, suwerennym, które będzie stanowić sama o sobie. Po latach zaborów, po latach II wojny światowej, Polacy chcieli być wolni. 63 dni walk, 63 dni wolności. Starsi, ludzie w średnim wieku, młodzież i dzieci. Ci wszyscy stanęli do zbrojnego powstania, które miało przynieść upragnioną wolność zaraz po zakończeniu działań wojennych w ramach II wojny światowej.
Niezwykła ofiara krwi, prawie 250 tysięcy ludzi zginęło walcząc o swoją ojczyznę. Walcząc o swój system wartości. Te hasła, Bóg, Honor, Ojczyzna, które przyświecają nam od początku istnienia państwa polskiego, towarzyszyły powstańcom. Determinacja, poświęcenie, utrata życia, zdrowia. W imię, no właśnie, w imię wolności. Chcemy być wolnym państwem, chcemy mówić po polsku, chcemy mieć swoje terytorium, chcemy mieć swoją kulturę, podkreślać swoją tożsamość. Wielki zryw niepodległościowy. Okrucieństwo ze strony Niemców. Warszawa zrujnowana, Warszawa spalona. Ale też trzeba pamiętać o tym, że wojska rosyjskie, sowieckie stały i przyglądały się, jak właśnie są mordowani, zabijani Polacy. Trzeba o tym wszystkim pamiętać. Dzięki tej daninie krwi dzisiaj jesteśmy państwem wolnym, państwem suwerennym. I my jako Polacy możemy sami o sobie stanowić, jaki kierunek rozwoju wybrać dla naszego państwa, dla nas, dla Polaków. Drodzy Państwo, bardzo serdecznie dziękuję, że wśród tych dzisiejszych ważnych, istotnych wydarzeń, kiedy oddawaliśmy hołd powstańcom na cmentarzu wojennym, również uczestniczyliśmy we mszy świętej. Modliliśmy się tutaj w kościele pod wezwaniem św. Jadwigi Królowej za tych wszystkich, którzy w czasie powstania i w czasie II wojny światowej oddali swoje życie i zdrowie, po to, żebyśmy byli wolni. Bardzo serdecznie dziękuję księdzu dziekanowi Janowi Cholewie za odprawioną mszę świętą. Bardzo serdecznie dziękuję za piękne kazanie, jakie wygłosił ksiądz prałat Henryk Kowaliński. Dziękuję wszystkim, którzy byli obecni na tej dzisiejszej uroczystości i chcieli uczcić pamięć o tych naszych polskich bohaterach. Oczywiście dziękuję też tym wszystkim, którzy przygotowali prelekcję historyczną w Powiatowym Centrum Animacji Społecznej. I tym wszystkim, którzy występowali chcąc uświetnić te wydarzenia, ale tak naprawdę podkreślić ich wagę, ich rangę. I pomimo upływu 80 lat bardzo się cieszę, że my Polacy pamiętamy o tych naszych bohaterach, o wielkich Polakach, o tych, którzy oddali, jeszcze raz powiem, swoje życie, zdrowie, ale również mieli świadomość, że będą w przyszłości być może prześladowani. To wszystko z miłości dla Polski.” – powiedział Starosta Powiatu Tomaszowskiego.
Na mogiłach komendantów Armii Krajowej – Emila Edwarda Kraula i Romualda Okonia oraz mieszkańców Tomaszowa Mazowieckiego walczących w powstaniu warszawskim, których groby znajdują się na Cmentarzu rzymsko-katolickim, harcerze i harcerki z tomaszowskiego Hufca zapalili znicze i złożyli wiązanki kwiatów. Zapalili też znicze na wszystkich grobach znajdujących się na Cmentarzu wojennym.
Na zakończenie uroczystości harcerze ułożyli z białych i czerwonych zniczy znak Polski Walczącej.
Po uroczystościach na cmentarzu uczestnicy przeszli do kościoła pw. św. Jadwigi Królowej, gdzie w intencji poległych walczących o niepodległą Polskę w czasie II wojny światowej odprawiona została msza święta.