W I kwartale br., po raz pierwszy kontroli poddane zostały zwolnienia lekarskie wystawiane już obligatoryjnie w wersji elektronicznej. Nieprawidłowości w wykorzystywaniu zwolnień wciąż się zdarzają, ale Zakładowi łatwiej je teraz dostrzec i zweryfikować.
W I kwartale br. w całym kraju przeprowadzono 174 tys. kontroli zwolnień lekarskich. To o 38 % więcej, niż w tym samym czasie w roku ubiegłym. Kontrole prowadzone były na 2 płaszczyznach:
- kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich oraz
- prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy.
Pierwsze z tych kontroli przeprowadzane są przez pracowników Zakładu (przypominamy, że mogą też być prowadzone przez płatników zatrudniających powyżej 20 ubezpieczonych), drugie przez lekarzy orzeczników ZUS.
Kwota wstrzymanych w całym kraju świadczeń chorobowych z pierwszych trzech miesięcy 2019 r. wyniosła ponad 9,2 mln zł, w porównaniu z I kw. 2018 r. – 5,5 mln zł.
Zwiększona efektywność kontroli wiąże się m.in. z wprowadzeniem obowiązku wystawiania elektronicznych zwolnień lekarskich od 1 grudnia 2018 r. Dzięki temu, Zakład ma do dyspozycji bieżące dane o wystawianych zwolnieniach lekarskich i może skuteczniej reagować na potencjalne nadużycia.
A jak wyniki kontroli wyglądają w województwie łódzkim?
Na terenie województwa łódzkiego, w I kwartale 2019 r. skontrolowanych zostało 12,4 tys. zwolnień lekarskich, tj. prawie o 3 tys. więcej niż w tym samym czasie w ubiegłym roku. Kontrole skutkowały wstrzymaniem wypłaty zasiłku chorobowego na kwotę 842 tys. zł. W 2018 r. w porównywalnym okresie – kwota wstrzymanych zasiłków chorobowych wynosiła 610 tys. zł.
W rozbiciu na poszczególne kontrole:
W ramach kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, w naszym województwie skontrolowano 9,3 tys. zwolnień. Zakwestionowano 7% z nich i uzyskano kwotę 171,4 tys. zł.
W ramach kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich przeprowadzono 3,1 tys. kontroli. W 11% skontrolowanych przypadków wstrzymano wypłatę zasiłków na kwotę 670,6 tys. zł.
Nieprawidłowości
Najczęściej ubezpieczeni nieprawidłowo wykorzystywali zwolnienia lekarskie świadcząc pracę zarobkową u tego samego pracodawcy, u którego byli zatrudnieni lub innego. Należy pamiętać, że zasiłek chorobowy wypłacany jest jako ekwiwalent pieniężny za brak możliwości zarobkowania i wykonywania pracy z powodu choroby. Dlatego w czasie zwolnienia lekarskiego nie wolno wykonywać żadnej pracy zarobkowej. Czas zwolnienia ma służyć rekonwalescencji, nie można więc także podejmować działań w trakcie zwolnienia lekarskiego, które mogłyby zakłócać ten proces. Nie można więc kopać w ogródku jeśli ma się chory kręgosłup, biegać w maratonach czy remontować mieszkania. Tymczasem nieprawidłowości w wykorzystywaniu zwolnień lekarskich są często z tym związane, jak i z wyjazdami na zagraniczne wycieczki, braniem udziału w zawodach sportowych itp.
Przykładem nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia może być przypadek, urzędnika jednej z instytucji, który w czasie choroby u jednego pracodawcy, wykonywał pracę zarobkową w innej instytucji. Zdarzyła się też osoba, która utrzymywała, że w czasie choroby nie wykonywała swojej pracy zarobkowej polegającej m.in. na szyciu, a jednocześnie na portalach społecznościowych zamieszczała posty z ofertą sprzedaży swojej najnowszej kolekcji, dopiero co wyjętej spod igły.
Monika Kiełczyńska
Regionalny rzecznik prasowy ZUS
woj. łódzkiego
