Ekslibris – znak własnościowy książki. Cz. 1

1082

Autor: Muzeum im. Antoniego hr. Ostrowskiego

W muzealnych gablotach tomaszowskiego Muzeum możemy podziwiać książki, które swego czasu wchodziły w skład księgozbioru Rodziny Ostrowskich, a w chwili obecnej znajdują się w zbiorach biblioteki naukowej  Muzeum. Skąd pewność, że należały do Rodziny Ostrowskich ? Każda z nich opatrzona jest znakiem własnościowym książki czyli ekslibrisem ( nazwa ekslibris wywodzi się  z języka łacińskiego: ex libris = z książek, z księgozbioru. To znak własnościowy książki, którym posługiwał się właściciel księgozbioru do personalnego oznaczania własności woluminu), superekslibrisem ( czasem przybierał  formę pieczątki odciśniętej na skórzanej stronie tytułowej tomu i stawał się superekslibrisem), pieczęciami bądź też odręcznym podpisem.

Tomasz Ostrowski swoje książki podpisywał

„T. Ostrowski Kasztelan Czerski”.

Antoni Ostrowski swój księgozbiór oznaczał w sposób dwojaki: zbiór zgromadzony w Polsce opatrzony był okrągłą pieczęcią z herbami Rawicz  i Topór z wpisanym w nią tekstem „Stępel Ekonomiczny IW Antoniego Ostrowskiego”, księgozbiór zgromadzony we Francji oznaczał odręcznym podpisem „A. Ostrowski  w Maderach”

Stanisław Ostrowski do oznaczenia swoich książek używał owalnej pieczęci z heraldyczną koroną hrabiowską i inicjałami „SHO” oraz ekslibrisu przedstawiającego herb Rawicz z podpisem „Stanisław h. Ostrowski”

Juliusz Ostrowski posługiwał się następującymi znakami własnościowymi książki : okrągłą pieczęcią w kształcie litery  omega z herbem Rawicz i napisem” Intium Sapientiae Timor Domini”, stemplem tuszowym        „Hr. Ostrowski Piękna 14” ,  ekslibrisem przedstawiającym herb Rawicz z dwoma i dewizą „Dei Servus Sum” z podpisem „Ex libris Comitis Ostrowski” . Autorem tego ekslibrisu jest Tadeusz Jaroszyński, autor rysunków do „Księgi herbowej rodów polskich” , superekslibrisem – pozłacanym i wytłaczanym na zewnętrznej stronie przedniej okładki – przedstawiającym herb Rawicz.

Książka w skórzanej oprawie, opatrzona superekslibrisem (bez złotego wypełnienia ) pochodzi ze zbiorów prywatnych p. Zbigniewa Milczarka.

[JG]