Autor: Starostwo Powiatowe
13 maja przypada 120. rocznica urodzin rotmistrza Witolda Pileckiego – oficera ZWZ-AK, dobrowolnego więźnia Auschwitz, uczestnika Powstania Warszawskiego, który w 1947 roku został aresztowany przez władze komunistyczne, a następnie skazany na śmierć i stracony.
Z okazji rocznicy urodzin przedstawiciele Zarządu Powiatu Tomaszowskiego, pod tablicą znajdująca się na budynku Powiatowego Centrum Animacji Społecznej w Tomaszowie Mazowieckim, którego Witold Pilecki jest patronem, złożyli kwiaty i zapalili znicze.
Kwiaty złożyli także Dorota Ignasiak – dyrektor Powiatowego Centrum Animacji Społecznej i Dariusz Stańdo – wicedyrektor placówki.
W maju przypada też rocznica śmierci Witolda Pileckiego – 25 maja 2021 roku będzie to 73. rocznica. PCAS prezentuje wystawę zatytułowana „Witold Pilecki – ochotnik do Auschwitz”. Wystawa przedstawia biografię patrona placówki. Ekspozycję stanowią materiały Instytutu Pamięci Narodowej.
„Dzisiaj, 13 maja 2021 roku, w 120. rocznicę urodzin rotmistrza Pileckiego, przedstawiciele Zarządu Powiatu Tomaszowskiego, złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą tego wielkiego, wyjątkowego polskiego bohatera. To człowiek, który jest wzorem do naśladowania przez wszystkich Polaków, w sposób szczególny, przez polską młodzież. To człowiek, który w sposób wyjątkowy ukochał Pana Boga, ukochał swoją ojczyznę, za którą oddał życie, ale też był wzorem ojca rodziny. To człowiek, którego życiorys warto bliżej poznać, żeby móc zobaczyć, jak wielka miłość była, jak wiele on przeszedł w swoim życiu, chociaż krótkim, bo 47-letnim. Zamordowany przez katów z Urzędu Bezpieczeństwa. To też pokazuje kto na końcu wydał ten wyrok dla tego wyjątkowego polskiego patrioty.
Pamiętajmy o tych bohaterach, pamiętajmy o tych wszystkich, którzy oddali życie za Polskę, o tych wszystkich, którzy cierpieli tortury, którzy byli wywożeni do łagrów, którzy byli wywożeni na zsyłkę na Sybir, którzy tracili nie tylko swoje zdrowie, ale też życie, a rodziny tych wielkich bohaterów były przez kilkadziesiąt lat prześladowane w sposób szczególny.
Proszę Państwa, dzisiejsze czasy, czasy wolności, gdzie my możemy decydować o wielu sprawach, są tymi czasami dzięki tym właśnie ludziom, gdzie my, jako Polacy, doszliśmy do niepodległości. To dzięki krwi tych bohaterów możemy dzisiaj żyć w wolnym kraju, ale warto przybliżyć sobie, swoim bliskim, życiorys tego wielkiego polskiego bohatera.
Tutaj stoimy dzisiaj przed tablicami, przed wystawą, która w sposób szczególny upamiętnia życie rotmistrza Witolda Pileckiego, dzisiaj pułkownika Witolda Pileckiego.
Zachęcam Państwa do obejrzenia tej wystawy, ale też do takiego rozszerzonego diagnozowania całości życia, tego bohatera, jak i również jego przodków, którzy zasłużyli się walce o wolną Polskę.” – powiedział Starosta Powiatu Tomaszowskiego.
„Maj jest miesiącem szczególnie ważnym dla Powiatowego Centrum Animacji Społecznej z racji tego, że nasz patron pułkownik Witold Pilecki, obchodzi z swoją rocznicę śmierci, jak i rocznicę urodzin. W dniu dzisiejszym jest sto dwudziesta rocznica urodzin naszego patrona. Z tej racji przygotowaliśmy wystawę, którą będzie można obejrzeć od dnia dzisiejszego do 25, czyli do dnia w kolejnej rocznicy naszego patrona. Zatytułowana jest „Witold Pilecki – ochotnik do Auschwitz”. Zawarta jest tu cała biografia, jego działalność. Szczególnie ważne, żeby obejrzała ją młodzież, żeby obejrzeli dorośli, bo jest to nasz bohater, o którym mogą wszyscy poczytać, zapoznać się z tą postacią. Wystawa dostępna jest na zewnętrznych terenach, tak jak teraz widzimy, w godzinach pracy Powiatowego Centrum. Gdyby była niepogoda, zapraszamy tu do budynku E, będzie znajdowała się wewnątrz i również do 25.” – zaprosiła do oglądania wystawy Dorota Ignasiak – dyrektor PCAS-u.
Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 roku w Ołońcu na północy Rosji. Pochodził z rodziny szlacheckiej o tradycjach niepodległościowych. Jego dziadek Józef Pilecki został zesłany na Syberię za udział w powstaniu styczniowym, a majątek rodzinny na Nowogródczyźnie uległ częściowej konfiskacie.
Młody Witold wychowywał się w Wilnie. Tam, jako uczeń gimnazjum związał się z ruchem harcerskim. Pod koniec I wojny światowej wstąpił do oddziałów samoobrony, które na przełomie 1918 i 1919 r. przejęły władzę w mieście, a następnie broniły go przed bolszewikami. W 1920 r. podczas wojny polsko-bolszewickiej bronił Warszawy.
W sierpniu 1939 r. Pilecki otrzymał powołanie do wojska. Na początku września, już jako podporucznik rezerwy, walczył z Niemcami pod Piotrkowem Trybunalskim. 22 września bijąca się na południu kraju dywizja Pileckiego została rozbita.
Witold Pilecki przedostał się do Warszawy, by podjąć działalność konspiracyjną. W okupowanej stolicy współtworzył Tajną Armię Polską (TAP). Jako jej żołnierz powziął plan zdobycia materiałów wywiadowczych z tworzonych przez hitlerowców obozów koncentracyjnych. By dostać się do obozu Pilecki wszedł w „kocioł” podczas łapanki na stołecznym Żoliborzu. Został zatrzymany w kamienicy przy ul. Wojska Polskiego 40.
Podając się za Tomasza Serafińskiego – ukrywającego się żołnierza polskiego – został wywieziony do obozu Auschwitz. Za drutami znalazł się w nocy z 20 na 21 września. Otrzymał numer 4859. Mimo nieludzkich warunków, chorób, Pilecki ps. Serafiński zbierał i przekazywał materiały wywiadowcze przez wypuszczanych na wolność więźniów. To on przygotował pierwszą tajną notę na temat ludobójstwa w Auschwitz.
Wiosną 1943 r. Niemcy zaczęli rozpracowywać organizacje konspiracyjne w obozie. W ręce oprawców wpadało coraz więcej członków obozowego ruchu oporu. Zapadła decyzja o wywiezieniu „starych” skazańców w głąb Rzeszy. Wtedy Pilecki zdecydował się na ucieczkę. W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 r. zdołał zbiec wraz z dwoma współwięźniami.
W latach 1943-44 służył w oddziale III Kedywu KG AK (m.in., jako zastępca dowódcy Brygady Informacyjno-Wywiadowczej) i brał udział w Powstaniu Warszawskim.
W latach 1944-45 był w niewoli niemieckiej w oflagu VII A w Murnau. Po wyzwoleniu obozu dołączył do II Korpusu Polskiego we Włoszech. W październiku 1945 roku, na osobisty rozkaz gen. Andersa, wrócił do Polski, by prowadzić działalność wywiadowczą na rzecz II Korpusu.
8 maja 1947 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, torturowany i oskarżony o działalność wywiadowczą na rzecz rządu RP na emigracji. 3 marca 1948 r. przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces tzw. grupy Witolda.
15 marca 1948 roku rotmistrz został skazany na karę śmierci. Prezydent Bolesław Bierut nie zgodził się na ułaskawienie. Wyrok wykonano 25 maja w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej, poprzez strzał w tył głowy. Witold Pilecki pozostawił żonę, córkę i syna.
Miejsce pochówku Witolda Pileckiego nigdy nie zostało ujawnione przez komunistyczne władze, prawdopodobnie ciało rotmistrza wrzucono do dołów śmierci wraz z innymi ofiarami komunizmu.
Wszelkie informacje o dokonaniach i losie rtm. Pileckiego podlegały w PRL cenzurze. W 1990 r. został zrehabilitowany. Później odznaczono go pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Orderem Orła Białego. W 2013 r. został awansowany do stopnia pułkownika.
