Renta socjalna jest świadczeniem, którego przyznanie nie zależy od stażu pracy, czy przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Trzeba jednak spełnić określone warunki, by móc ją pobierać.
W całym kraju rentę socjalną z ZUS-u pobiera 293 tys. osób, w województwie łódzkim ponad 17,1 tys. osób. Renta socjalna finansowana jest z budżetu państwa, a nie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obecnie wynosi 1588,44 zł brutto. Świadczenie podlega corocznej waloryzacji od 1 marca. Przyznawana jest na wniosek, po spełnieniu określonych warunków.
Rentę socjalną mogą otrzymać osoby pełnoletnie, u których lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS stwierdzi całkowitą niezdolność do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18. roku życia,
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej − przed ukończeniem 25. roku życia,
- w trakcie kształcenia w szkole doktoranckiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Za osobę pełnoletnią uważa się nie tylko osobę, która ukończyła 18 lat, ale również kobietę, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16 lat.
Świadczenie może być przyznane na stałe, gdy całkowita niezdolność do pracy jest trwała.
Rentę socjalną można też otrzymać na czas określony, gdy niezdolność do pracy jest okresowa. Przyznanie i pobieranie renty socjalnej nie jest uzależnione od spełnienia warunku przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Renta przysługuje m.in. osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które przebywają czasowo za granicą na przykład w celu nauki lub odwiedzin rodziny.
Czy na rencie socjalnej można pracować?
Osoby, które pobierają rentę socjalną, mogą podejmować pracę zarobkową. Muszą jedynie pamiętać o obowiązujących progach przychodu, które powodują zmniejszenie bądź zawieszenie wypłaty świadczenia. Limity zarobkowe zmieniają się co 3 miesiące. Od grudnia 2023 r. do lutego 2024 r. granicą bezpiecznego dorabiania jest kwota 5036,50 zł brutto. Zarobki do tej kwoty miesięcznie
nie spowodują zmniejszenia wypłacanej przez ZUS renty. Natomiast, żeby Zakład nie wstrzymał wypłaty świadczenia, dodatkowy miesięczny przychód nie powinien być wyższy niż 9353,50 zł brutto.
Kiedy nie przysługuje renta socjalna:
Renta socjalna nie będzie przysługiwać osobie, która ma ustalone prawo między innymi do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego czy pobiera świadczenia
o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych. Renta nie będzie przysługiwać także osobie, która jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Renta socjalna nie będzie przysługiwać także w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.
Rentę socjalną można łączyć z rentą rodzinną.
Jeśli renta rodzinna nie przekracza 200 proc. najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy można ją łączyć z rentą socjalną. Jednak łączna wysokość renty rodzinnej i socjalnej nie może przekroczyć tych 200 proc. najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Aktualnie, tj. do 29 lutego br. jest to kwota wynosząca 3176,88 zł brutto. Jeśli suma obu świadczeń będzie wyższa od tej kwoty, wówczas obniżona zostanie wysokość renty socjalnej. Obniżona renta socjalna nie może być jednak niższa niż 10 proc. najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli 158,44 zł brutto. Jeżeli kwota renty rodzinnej przekracza 200 proc. najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, renta socjalna nie będzie przysługiwać.
Monika Kiełczyńska
Regionalna rzeczniczka prasowa ZUS
województwa łódzkiego
