Autor: Urząd Miasta
W poniedziałkowy poranek 1 września, punktualnie o godzinie 5:45, na Skwerze Niepodległości w Tomaszowie Mazowieckim rozpoczęły się uroczystości z okazji 86. rocznicy wybuchu II wojny światowej. W symbolicznym momencie – dokładnie o tej samej godzinie, o której przed 86 laty spadły na miasto pierwsze niemieckie bomby – rozległy się dźwięki syren alarmowych.
Chwilę później z balkonu jednego z budynków zabrzmiał przejmujący utwór „Biały Krzyż” w wykonaniu Anny Gnatek, który wprowadził zebranych w nastrój zadumy i refleksji. Podczas uroczystości nie zabrakło wspólnej, ekumenicznej modlitwy, którą poprowadzili ksiądz Marek Wochna – proboszcz Sanktuarium św. Antoniego oraz ksiądz Bogusław Sebesta – proboszcz parafii Ewangelicko-Augsburskiej.
Oficjalnego powitania uczestników dokonali organizatorzy, a wśród gości znaleźli się przedstawiciele władz samorządowych, duchowieństwa, służb mundurowych, organizacji społecznych, młodzieży szkolnej oraz mieszkańcy Tomaszowa Mazowieckiego. Szczególnym momentem było podniesienie flagi państwowej przez poczet flagowy Wojska Polskiego oraz odśpiewanie hymnu narodowego. Następnie przedstawiono rys historyczny tragicznych wydarzeń z września 1939 roku, przypominając m.in. o bombardowaniach miasta, bitwie pod Tomaszowem, losie żołnierzy i ludności cywilnej, a także o okupacyjnej gehennie tomaszowskich Żydów, który przedstawili tomaszowianie z różnych pokoleń – senioralnego (Elżbieta Stryjkowska) i młodzieżowego (Alan Wołczyk).
Podczas przemówień głos zabrał prezydent Marcin Witko. – Pamiętamy! Będziemy pamiętać! Dlatego dziś tutaj jesteśmy. Dziękuję z całego serca Państwa za dzisiejszą obecność, za to wyjątkowe świadectwo dla tych, dzięki którym możemy cieszyć się wolną, niepodległą Polską, wolnym Tomaszowem. Składamy hołd wszystkim ofiarom II wojny światowej i tym, którzy przelali krew za wolność naszej Ojczyzny […]. Jesteśmy tu również po to, by przypominać o tych strasznych zbrodniach, o barbarzyństwie, bo ludzkość wciąż za mało wyciąga wniosków z tej straszliwej lekcji. Wciąż zdarzają się czystki etniczne, ludobójstwo, czego teraźniejszym potwierdzeniem jest to, co dzieje się za naszą wschodnią granicą – w Ukrainie. Jesteśmy tutaj, by swoją obecnością zaświadczyć, że tego nie chcemy! Nie chcemy, by ginęli niewinni ludzie, często kobiety i dzieci…
W swoim wystąpieniu obecny na uroczystości minister infrastruktury Dariusz Klimczak zaznaczył n.in., że – II wojna światowa jest dla nas wielką lekcją, z której wyciągamy wnioski i wiemy, jak ważne są trwałe, stabilne sojusze, jak ważne jest niepodzielone społeczeństwo, jak ważna jest silna, dobrze wyszkolona, dobrze uzbrojona Armia Polska. Nigdy nie życzymy i nie chcemy, żeby przyszłe pokolenia doświadczyły takiej tragedii, jakiej doświadczył nasz naród podczas II wojny światowej. Robimy wszystko, żeby do takiej tragedii nigdy więcej nie doszło…
Głos zabrała również Małgorzata Grabarczyk – przewodnicząca Sejmiku Województwa Łódzkiego: – 1 września 1939 to czarny dzień w historii naszej Ojczyzny. O tragizmie tego dnia jako jedno z pierwszych polskich miast dowiedział się Tomaszów Mazowiecki. Coraz mniej wśród nas żyje naocznych świadków tego dnia, dlatego na nas spoczywa obowiązek pielęgnacji tej pamięci i przekazywania następnym pokoleniom, tym, którzy nie znają koszmaru wojny prawdy, iż pokój nie jest dany na zawsze, że należy o niego zabiegać i go pielęgnować […]. Następnie przewodnicząca Sejmiku odczytała list okolicznościowy Joanny Skrzydlewskiej – Marszałek Województwa Łódzkiego.
Dalszą części uroczystość wzbogacił również drugi występ wokalny – „Rozkwitały pąki białych róż”, który ponownie poruszył zgromadzonych.
Kolejnym punktem obchodów był Apel Pamięci poświęcony uczestnikom i ofiarom II wojny światowej, odczytany przez por. Anitę Bernaciak, zakończony salwą honorową oraz ceremonią składania kwiatów przed tablicą poświęconą Nieznanemu Żołnierzowi. Delegacje reprezentujące różne instytucje i organizacje złożyły hołd poległym, upamiętniając ofiary wojny i niemieckiej okupacji.
Na zakończenie wyprowadzono Kompanię Honorową Wojska Polskiego. Organizatorzy zaprosili wszystkich uczestników do Muzeum im. hr. Antoniego Ostrowskiego na poczęstunek i dalsze rozmowy w duchu pamięci i patriotyzmu.
