W województwie łódzkim dług wobec ZUS posiada obecnie 16 prywatnych wyższych uczelni w sumie na kwotę ok. 12,5 mln zł. Cztery uczelnie mają ponad milionowe długi. Rekordzista zalega z kwotą ok. 7 mln zł. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma problem z egzekucją z majątku uczelni, bo te zwykle takowego nie posiadają. ZUS zmierza więc do egzekucji z majątku władz uczelni.
Choć zaległości wobec ZUS ma 16 wyższych uczelni, nie wszędzie sprawa zadłużenia wygląda dramatycznie. Często zaległości wynikają z korekty dokumentów i zaległości regulowane są w kolejnym miesiącu rozliczeniowym bądź też szkoły zawierają z nami umowy o układy ratalne lub mają odroczony termin płatności. Mamy też sytuacje, w których wdrażane postępowanie egzekucyjne jest skuteczne bądź jest ustanowione zabezpieczenie w postaci hipoteki na nieruchomości stanowiącej własność uczelni.
W każdym przypadku uporczywego nieopłacania składek na ubezpieczenia społeczne podejmowane są działania zmierzające do wyegzekwowania należności. Zaczynamy od pism wysyłanych do zadłużonych uczelni z przypomnieniem o konieczności opłacenia zaległych składek. Jednocześnie szkoły otrzymują informację, że dług można rozłożyć na raty, co może pomóc w bieżącym regulowaniu należności i prawidłowym funkcjonowaniu uczelni.
Niestety zdarza się, że nasze pisma pozostają bez odzewu ze strony szkół i w takich przypadkach wszczynamy postępowanie egzekucyjne. Odzyskanie należności od prywatnych uczelni nie zawsze jest proste, szczególnie w tych przypadkach, w których nie posiadają one żadnego majątku, który mógłby zaspokoić narastające zaległości. Szkoła np. nie posiada nieruchomości i prowadzi zajęcia w wynajmowanych obiektach, a sprzęt elektroniczny ma np. w leasingu. W przypadkach,
w których egzekucja wobec majątku szkoły pozostaje bezskuteczna, ZUS zmierza do bardziej radykalnych kroków – przeniesienia odpowiedzialności za długi uczelni na władze prywatnych szkół wyższych.
Taką możliwość daje ustawa Ordynacja podatkowa, która przewiduje odpowiedzialność osób zarządzających firmą – czyli uczelnią – za powstałe podczas pełnienia obowiązków zobowiązania. Dodatkowo Zakład rozważa przejęcie wierzytelności zadłużonych uczelni wyższych, w wyniku czego zobowiązania wobec uczelni wpływałyby do ZUS.
W całym kraju zadłużenie wobec ZUS ma prawie 200 prywatnych wyższych uczelni. Najwięcej jest ich w województwie mazowieckim – 43, wielkopolskim – 18, łódzkim – 16 a następnie w dolnośląskim, pomorskim i śląskim.
Monika Kiełczyńska
Regionalny rzecznik prasowy ZUS
woj. łódzkiego
