Wigilia uroczystą wieczerzą

Jeszcze w „Beniowskim” Juliusz Słowacki napisał: „Tej samej nocy jedni pastuszkowie w poleskiej puszczy swą wigilią nocną odprawowali”. Starożytni Rzymianie dzielili noc na cztery odcinki, czyli wigilie, licząc zwykle od 6:00 po południu do 6:00 rano. Zmiana straży następowała co trzy godziny, stąd też historyczne znaczenie wigilii: „część nocy równa trzem godzinom”. Kościół katolicki przeniósł łacińską nazwę na nabożeństwo odprawiane nocą w przeddzień uroczystych świąt. Wigilia bywa też nazywana gwiazdką. Jest to nawiązanie do gwiazdy, która prowadziła trzech mędrców do stajenki betlejemskiej, a także do tradycji nakazującej zasiadanie do wieczerzy wigilijnej w chwili, gdy na niebie ukaże się pierwsza gwiazda.