Po wakacyjnej przerwie powróciły odczyty organizowane przez Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim oraz Polskie Towarzystwo Historyczne Koło w Tomaszowie Mazowieckim. Tym razem wydarzenie zostało zorganizowane wspólnie z Miejskim Centrum Kultury i jego filią – Dzielnicowym Ośrodkiem Kultury w Białobrzegach. Na zaproszenie organizatorów przybył prof. Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach dr hab. Jerzy Gapys, który wygłosił wykład „Drogi do niepodległości. Etos AK 1939-1945”.
W swoim wystąpieniu prelegent nakreślił dzieje polskiej walki z najeźdźcą niemieckim począwszy od kampanii polskiej z 1939r., próby hitlerowskiego zniszczenia polskości, ale przede wszystkim polską działalność konspiracyjną na zajętych przez wojska niemieckie ziemiach. Zwrócił uwagę na liczebność Armii Krajowej, trudności z jakimi zmagała się ta organizacja, podkreślając zarazem ogromny wysiłek społeczeństwa – zarówno zapewnienia wyżywienia i kwaterunku, jak również opłacenia żołdu żołnierzom AK. Kluczowym zagadnieniem było doprowadzenie do ogólnokrajowego powstania, które miało, przy udziale wojsk alianckich, doprowadzić do oswobodzenia kraju spod okupacji niemieckiej. Jednak klęska powstania warszawskiego i następnie zajęcie ziem polskich przez Armię Czerwoną, wrogą wobec Armii Krajowej i II Rzeczypospolitej, sprawiło, że dopiero po 1989 roku zaczęto doceniać poświęcenie członków AK w walce o wolną Polskę.
źródło: Archiwum Państwowe w Piotrkowie Tryb
